SOLUZIONI DI: Beni Culturali – SPECIMEN 01 LA BATTAGLIA DEL

annuncio pubblicitario
SOLUZIONI DI:
Beni Culturali – SPECIMEN 01
LA BATTAGLIA DEL GRANICO
Alexander, Macedonum rex, cum Antipatro, quem optimum esse existimabat inter
omnes duces, regimen Macedoniae commisisset, statim in Asiam properavit. Ferunt
eum expeditionem contra Darium suscepisse cum parvo exercitu. Persarum regi
opportunum visum est copias traducere Granicum flumen et aciem instruere, ut
Macedonibus iter impediret. Qui cum Alexandro erant, metuentes fluminis
altitudinem, constiterant. At Alexander firmissimum se ostendit et cum tredecim
equitum turmis in Granicum intravit et ad alteram ripam contendit. Pugnantium
virtus proelium acerrimum fecit. Alexander undique sagittis petebatur. Diu et acriter
pugnatum est; tandem Persae, Macedonum impetu fusi, fugati sunt.
riga 1: quem
- è pronome di tipo: RELATIVO
- è riferito a (in latino): ANTIPATRO
riga 1: existimabat
- regge una proposizione di tipo: OGGETTIVO
- verbo della proposizione retta da existimabat: ESSE
riga 2: commisisset
- è retto dalla congiunzione: CUM
righe 3: eum a chi è riferito? ALEXANDER
riga 4: aciem instruere: che cosa significa? SCHIERARE L’ESERCITO
o educare l’esercito o dirigere lo sguardo o preparare le armi o schierare l’esercito
righe 4-5: ut Macedonibus iter impediret
- è proposizione di tipo: FINALE
- iter è caso: ACCUSATIVO
- impediret: modo e tempo di questa forma verbale: CONGIUNTIVO IMPERFETTO
righe 5-6: constiterant: indicare il soggetto di questa forma verbale (in latino): QUI
riga 6: nominativo singolare di altitudinem: ALTITUDO
riga 7: firmissimum se ostendit:
- a chi è riferito se (in latino)? ALEXANDER
- tradurre l’espressione: SI MOSTRO’ SICURISSIMO /SALDISSIMO/FORTISSIMO
riga 7: pugnantium:
- è in caso GENITIVO PLURALE
riga 8: petebatur significa: ERA ASSALITO
o era assalito o era richiesto o attaccava o scagliava
riga 8: diu:
- significa: A LUNGO
riga 9: tandem significa: ALLA FINE
o alla fine o tuttavia o infatti o fino a tal punto
riga 9: impetu:
- complemento di: CAUSA EFFICIENTE /CAUSA
riga 9: chi vince la battaglia? Alessandro o i Persiani? ALESSANDRO
PARADIGMI
INGREDIOR, INGREDIERIS, INGRESSUS SUM, INGREDI
CAEDO, CAEDIS, CECIDI, CAESUM, CAEDERE
VIVO, VIVIS, VIXI, VICTUM, VIVERE
FRASI
1. Simul flare sorbereque haud facile _______ est (Soffiare e insieme aspirare non è facile
da fare).
o factu o faciendus o faciendam rem o a faciendo
2. Totius fere Galliae legati ad Caesarem ___________ convenerunt (I legati di quasi tutta
la Gallia si presentarono da Cesare per congratularsi).
o gratulatum o ut gratulare o ad gratulando o per gratulandum
3. Romam ut _________ Veios captos esse, immensum gaudium fuit (Quando a Roma
venne annunziato che Veio era stata presa, la gioia fu grandissima).
o nuntiarent o nuntiatum est o nuntiati essent o nuntiavissent
4. Quid ego te ________? Tuam prudentiam novi! (Perché io dovrei esortare te? Conosco la
tua prudenza!)
o horter o hortare o hortari o hortem
5. Plura quaeruntur: ______ Carthago diruatur ____ Carthaginiensibus reddatur ____ eo
colonia deducatur (Numerosi sono gli interrogativi: se Cartagine vada distrutta o restituita ai
Cartaginesi o se vi debba essere insediata una colonia).
o utrum o si fortasse o quin o cur
o vel o an o aut o haud
o vel o an o aut o haud
6. Metellus statuit alio more bellum___________ (Metello decise che la guerra doveva
essere condotta in modo diverso).
o gerere o geri deberi o gerendum esse o gessisse deberi
7-8. Tu quid ____________, quid ____________nesciebam (Non sapevo che cosa tu facessi
o avresti fatto).
o feceres o faceres o fecisses o faciebas
o feceris o facturus esses o facturus sis o faciendus esses
9-10 Vercingetorix, ___________________ ad suos, respondit se opportunitate loci propius
ad Romanos __________ (Vercingetorige, essendo ritornato dai suoi, rispose che, grazie
alla natura propizia del luogo, si era avvicinato di più ai Romani).
o cum redisset o reditus o rediturus o post redivit
o accedere o accessus esse o accessisse o accessurum esse
11. Accepi __________ fasciculum litterarum (Ho ricevuto da Roma un pacchetto di
lettere).
o Romam o a Romam o Romanum o Roma
12. Quid opus fuit ________________ ? (Che bisogno ci fu di uomini armati?).
o homines armati o homine armari o hominibus armati o hominibus armatis
13. Caesar, _____________ milites, docuit quantum usum haberet potiri oppido opulento
(Cesare, esortati i soldati, spiegò loro quanto fosse utile impadronirsi di una città ricca).
o hortati o cum hortati essent o cum hortavisset o hortatus
14. ____________ in homine ratione divinius? (Che cosa, nell’uomo, [è] più divino della
ragione?)
o quae o quam res o quis o quid
15. Dux et __________ milites fugati sunt (Il generale e i suoi soldati furono messi in fuga).
o eius o suis o sui o eorum
Beni Culturali – SPECIMEN 02
GLI INIZI DI ROMA
Condita civitate, quam ex nomine suo Romam vocavit, Romulus haec egit.
Multitudinem finitimorum in civitatem recepit, centum ex senioribus legit, quorum
consilio omnia ageret, quos senatores nominavit propter senectutem. Tum, cum
uxores ipse et populus suus non haberent, invitavit ad spectaculum ludorum vicinas
urbi Romae nationes atque earum virgines rapuit. Commotis bellis propter raptarum
iniuriam, vicit Sabinos, Fidenates, Veientes. Haec omnia oppida urbem cingunt. Et
cum orta subito tempestate non comparuisset, anno regni trigesimo septimo ad deos
transisse creditus est et consecratus. Deinde Romae per quinos dies senatores
imperaverunt. Postea Numa Pompilius rex creatus est, qui bellum quidem nullum
gessit sed non minus civitati quam Romulus profuit. Nam et leges Romanis
moresque constituit, et annum descripsit in decem menses prius sine aliqua
supputatione confusum, et multa Romae templa constituit.
riga 1: (1) Che costrutto è condita civitate? ABLATIVO ASSOLUTO
riga 1: (2) Che tipo di pronome è quam? RELATIVO
o interrogativo o relativo o indefinito o numerale
riga 3: (3) Perché ageret è al congiuntivo? PERCHE’ SI TRATTA DI UNA RELATIVA
IMPROPRIA (QUORUM….AGERET)
riga 3: (4) Che complemento è senatores? COMPL. PREDICATIVO DELL’OGGETTO
riga 3: (5) A che complemento corrisponde propter senectutem? CAUSA
o causa o scopo o qualità o modo
righe 3-4: (6) Per quale motivo Romolo invita ai ludi i popoli vicini (in latino)? CUM UXORES
IPSE ET POPULUS SUUS NON HABERENT
righe 5-6: (8) Perché scoppia la guerra? (spiegare in italiano) A CAUSA DEL RATTO DELLE
SABINE E DELLE DONNE DEGLI ALTRI POPOLI LIMITROFI DA PARTE DEI ROMANI
righe 6: (9) Chi è il soggetto di vicit? ROMOLO
riga 7: (10) Cosa significa subito? ALL’IMPROVVISO
o immediatamente o rapidamente o all’improvviso o a un certo punto
righe 6-7: (11) In quale circostanza scompare Romolo (in latino)? ORTA SUBITO TEMPESTATE
riga 7: (12) Per quanti anni regna Romolo? PER 36 ANNI
riga 8: (13) Da quale verbo è retto l’infinito transisse? CREDITUS EST
righe 7-9: (14) Individuare tutti i verbi (in latino). ORTA, COMPARUISSET,TRANSISSE,
CREDITUS EST, CONSECRATUS, IMPERAVERUNT, CREATUS EST
righe 7-9: (15) Individuare tutti gli avverbi (in latino). SUBITO, DEINDE, POSTEA, QUIDEM
righe 9-10: (16) Indicare tutti i pronomi (in latino). QUI
riga 10: (17) Indicare l’infinito presente attivo di profuit. PRODESSE
righe 10-12: (18-19-20) Indicare in latino i benefici che Numa Pompilio apportò alla città.
LEGES MORESQUE CONSTITUIT, ANNUM DESCRIPSIT IN DECEM MENSES, MULTA
TEMPLA CONSTITUIT
PARADIGMI
succedo, succedis, SUCCESSI, SUCCESSUM, SUCCEDERE
ADICIO, ADICIS, adieci, ADIECTUM, ADICERE
SUSCIPIO, SUSCIPIS, SUSCEPI, susceptum, suscipere
FRASI
1. Carthaginienses _________________ pacem a Romanis putabant. (I Cartaginesi ritenevano che
si dovesse chiedere la pace ai Romani).
o petendam esse o petitam esse o petendum esse o petenda erat
2. Claudius consul, in hostem ____________ ad Drepani portum, classe Poenorum superatus est. (il
console Claudio, che era partito alla volta del porto di Trapani per muovere contro il nemico, fu
sconfitto dalla flotta cartaginese).
o proficiscens o profectus o profecto o cum proficisceretur
3. Opus est interdum haud imperata ______ (Talora è necessario fare cose non comandate).
o factu o facere o fecisse o factum esse
4. Pausanias utebatur ___________________ (Pausania usava una veste Persiana).
o vestem Persicam o vestis Persicae o veste Persica o ex veste Persica
5. _______ ut venit, in publica vincula est coniectus. (Quando giunse lì, fu gettato nella pubblica
prigione).
o hoc o illic o illac o illuc
6. Spartam redire __________ (Non voleva tornare a Sparta).
o nollet o nolle o nolit o nolebat
7-8. Principio anni, ________ haec agebantur, Terracinae nuntiatum est lapidibus _________.
(All’inizio dell’anno in cui accadevano queste cose, fu annunciato che a Terracina erano piovute
pietre).
o in quem o in quod o ex quo o quo
o pluerant o pluere o pluerunt o pluisse
9. _________ sane Nero crudelissimus imperatorum Romanorum. (Ammettiamo pure che Nerone
sia stato il più crudele fra gli imperatori romani).
o fuisset o sit o putemus esse o fuerit
10. Si magister acerbus, si semper tristis, ______ discipulus eum amet? (Se un maestro sarà sempre
aspro, sempre severo, quale discepolo lo potrà amare).
o qualis o aliquis o quidam o qui
11. Alexander veritus est ___ haec opinio in Macedoniam divulgaretur (Alessandro temette che
questa opinione si diffondesse fra i Macedoni).
o ut o quod o ne o ut non
12. Legati ad Pyrrhum missi sunt, qui de _____________________ tractarent (Furono inviati dei
messi a Pirro, che trattassero del riscatto dei prigionieri).
o captivorum redimendorum o captivis redimendis o captivos redimendos o captivos redimendo
13. Polynices, Adrasto rege adiuvante, Thebas _______________ venit (Polinice, con l’aiuto del re
Adrasto, venne ad assalire Tebe).
o ut oppugnasset o oppugnatu o ad oppugnandam o oppugnatum
14. Cum iam non longe a castris Caesar _______, Labienus venit ad eum. (Quando ormai Cesare
non era molto lontano dall’accampamento, Labieno lo raggiunse).
o afuisset o abiret o abesset o adesset
15. Bias, interrogatus cur in fuga nihil ex bonis suis secum ______, “Ego” inquit “bona mea mecum
semper porto, in pectore meo”. (Biante, interrogato sul perché nella fuga non portasse con sé
nessuno dei suoi beni, disse: “I miei beni li ho sempre con me, nel mio cuore”).
o ferat o ferret o tulerat o tulerit
BENI CULTURALI –
SPECIMEN
03
FILIPPO E IL SOLDATO INGRATO
1 Philippus Macedonum rex habebat militem, cuius in multis expeditionibus utilem
2 expertus operam subinde ex praeda aliquid illi virtutis causa donaverat. Hic naufragus
3 in possessiones cuiusdam Macedonis expulsus est; cui ut nuntiatum est, accucurrit, in
4 villam suam transtulit, lectulo suo cessit, adfectum semianimemque recreavit, diebus
5 triginta sua impensa curavit, refecit, viatico instruxit. Narravit Philippo miles
6 naufragium suum, auxilium tacuit et protinus petiit, ut sibi cuiusdam praedia donaret.
7 Ille quidem erat hospes eius, is ipse a quo receptus est, a quo sanatus. Multa reges, in
8 bello praesertim, opertis oculis donant. Expulsus suis bonis ille non ut rusticus iniu9 riam tacitus tulit, sed Philippo epistulam strictam et liberam scripsit; qua accepta ita
10 exarsit rex ut statim bona priori domino restitueret, improbissimo militi, ingratissimo
11 hospiti, avidissimo naufrago stigmata inscriberet ingratum hominem testantia.
righe 1-2: militem, cuius ... expertus operam
1. il pronome relativo cuius è in caso___GENITIVO____
2. cuius si riferisce a (in latino) ___MILITEM_________________
3. indicare la traduzione corretta del participio expertus
° avendo sperimentato °essendo stato sperimentato ° esperto ° senza esperienza
riga 2: virtutis causa:
4. causa è in caso______ABLATIVO______________
riga 2: rintracciare nel testo latino l’espressione che in italiano si può tradurre “gli aveva donato una parte
di bottino” (trascrivere solo e tutti i termini corrispondenti)
5._____EX PRAEDA ALIQUID ILLI DONAVERAT
riga 3: indicare il complemento di luogo dove viene rigettato il soldato (hic) scampato al naufragio
(naufragus): 6. (in latino)___IN POSSESSIONES_____________________
riga 3: chi accorre in aiuto del naufrago?
7. ° Filippo il Macedone ° un Macedone ° nessun Macedone ° il nunzio
righe 3-5: trascrivere (in latino) tutti i verbi presenti nel periodo da cui ut a instruxit
8. _____NUNTIATUM EST, ACCUCURRIT, TRANSTULIT, CESSIT, RECREAVIT, CURAVIT,
REFECIT, INSTRUXIT
riga 4: adfectum semianimemque: 9. i due accusativi si riferiscono a questo complemento oggetto
sottointeso:
° Filippo il Macedone ° il soccorritore ° il soldato di Filippo ° il nunzio
riga 6: il soldato chiede (petit) al re Filippo ut sibi cuiusdam praedia donaret:
10. ut... donaret: è una subordinata di tipo___________COMPLETIVO__________
11. sibi è riferito al soldato o a Filippo? _______________AL SOLDATO_
12. indicare la traduzione corretta di praedia: PODERI
° guerre ° predoni ° preda ° poderi
riga 7: is ipse
13. indicare la traduzione corretta di questi due pronomi (di cui il secondo rafforza il primo)
° se stesso ° proprio colui ° quel celeberrimo ° a quei medesimi
riga 8: expulsus suis bonis ille:
14. suis bonis è complemento di ___COMPL. MOTO DA LUOGO_________________
riga 9: tulit:
15. analisi della forma verbale tulit (modo, tempo, persona)______INDICATIVO, PERFETTO, III
SINGOLARE_____________
riga 9: qua accepta:
16. come si chiama questo costrutto? ABLATIVO ASSOLUTO
17. il pronome relativo qua si riferisce a (in latino)______EPISTULA__________________
righe 9-10: ita … exarsit ut... restitueret
18. ut ... restitueret è una subordinata di tipo ___CONSECUTIVO____________________
riga 10:
19. nominativo singolare di militi: _________________________MILES___________
righe 10-11:
20. trascrivere (in latino) tutti gli aggettivi qualificativi (esclusi gli aggettivi sostantivati)
PRIORI, INGRATISSIMO, IMPROBISSIMO, AVIDISSIMO, INGRATUM
PARADIGMI
ADFICIO, ADFICIS, ADFECI, ADFECTUM, adficere
PATIOR, pateris, PASSUS SUM, XXXXX, PATI
scribo, scribis, SCRIPSI, SCRIPTUM, scribere
FRASI
1. Samnites, ________________________, Q. Fabium Maximum vicerunt (I Sanniti, ripresa la
guerra, vinsero Quinto Fabio Massimo).
° reparato bello ° cum bello reparatum esset ° postquam bellum reparatum esse ° reparatum bellum
2. Imperator Titus tantis virtutibus praeditus fuit ut amor deliciaeque generis humani ab omnibus
_____________________________ (L’imperatore Tito fu adorno di virtù tanto insigni, che era
chiamato da tutti amore e delizia del genere umano).
°appellatus erat °appellaret °appellatum est °appellaretur
3. Constat Alexandrum urbem Alexandriam in Aegypto______________________ (E’ noto che in
Egitto Alessando fondò la città di Alessandria).
° condidit ° conditum esse ° conditam esse ° condidisse
4. Duo equites Catilinae promiserant se noctu consulem ____________________ (Due cavalieri
avevano promesso a Catilina che nottetempo avrebbero ucciso il console).
° interfecturi essent ° interficere ° interfecturi esse ° interfecturos esse
5. ______________ me conferam (Me ne andrò a dormire ).
° dormitu ° dormitum ° ut dormiretur ° ut dormam
6. Celeritas __________________ est ducis praecipua virtus (La qualità più apprezzabile in un
comandante è la velocità nell’agire).
° in agendo ° in agendibus rebus ° agendae res ° per agendum
7. ___________ moriendum est (Tutti devono morire).
° omnes ° toti ° totibus ° omnibus
8. Dux hostium ad urbem _______________ animos militum confirmavit (Il comandante nemico,
sul punto di arrivare alla città, incoraggiò i suoi soldati).
° perventurum ° perventurus ° cum pervenisset ° cum perveniat
9. A Diomedonte cum Epaminondas quaesisset _________ se deduci vellet, ille “___________”
dixit (Avendo Epaminonda domandato a Diomedonte dove volesse essere condotto, questi rispose
“ad Atene”).
° ubi ° qua ° inde ° quo
° ad Athenis ° Athenis ° Athenas ° ab Athenis
10. _________ manus saucia est? (Quale delle due mani è ferita?).
° utra ° neutra ° quae ° qualis
11-12. Pyrrho, Epiri regi, mors appropinquabat; filii eum interrogaverunt _______ regnum
mandaret. Tum ille: “Ei” inquit “___________ gladius erit acerrimus” (Per Pirro, re dell’Epiro, la
morte si avvicinava; i figli gli chiesero a chi affidasse il trono. Ed egli rispose. “A colui la cui spada
sarà più tagliente”).
° a quo ° ad quo ° cui ° cuius
° de quo ° cuius ° quorum ° qui
13. Marcellus, _________________________Syracusas, pulcherrima opera et artificia Romam
misit (Marcello, avendo espugnato Siracusa, inviò a Roma splendide opere d’arte).
° expugnandi causa ° expugnatas ° antequam expugnaret ° cum expugnavisset
14. Marius discipulus est _______________________ quam Caesar (Mario è un allievo migliore di Cesare).
° melior ° optimus ° maxime bonus ° melius
15. Suum ____________ noscat ingenium (Ciascuno conosca la propria indole).
° aliquis ° quicumque ° quisquam ° quisque
Beni culturali - SPECIMEN 04
ALCUNI ANEDDOTI
Symonides, cum Hiero tyrannus ex eo quaereret quid et quales esse deos arbitraretur,
primo deliberationi diem petiit, postridie biduum prorogavit, mox alterum biduum
adiunxit. Postremo, cum causam tantae morae tyrannus inquireret, respondit ille:
«Quanto mihi inquisitio pergit, tanto veritas obscurior fit».
Alexander, cum in India vagaretur et regiones omnes bello vastaret, in obsidione
cuiusdam urbis, dum circumit muros, sagitta ictus est. Deinde, cum vulneris dolor
cresceret et crus paulatim obtorpuisset, «Omnes» inquit «iurant me esse Iovis filium,
sed hoc vulnus hominem me esse clamat».
Gorgias orator, iam aetate confectus ac morti proximus, rogatus num libenter
moreretur, «Maxime vero» inquit. «Nam tamquam ex putri miseraque domo laetus
egredior». O virum egregium dignumque omnium laude et memoria!
Imperator Titus, recordatus quondam super cenam se nihil cuiquam toto die
praestitisse, memorabilem illam meritoque laudatam vocem edidit: «Amici, diem
perdidi!».
(1) Che caso è Hiero? (riga 1) NOMINATIVO
(2) Che tipo di proposizione è quid et quales… arbitraretur? (riga 1) PROP. INTERROGATIVA
INDIRETTA
(3) Tradurre in italiano la forma verbale arbitraretur in questo contesto (riga 1)
PENSAVA/PENSASSE
(4-5) Che caso è deliberationi? (riga 2) DATIVO
A che complemento corrisponde? FINE O SCOPO
(6) Indicare in italiano il significato del termine mora in questo contesto (riga 3): RITARDO
(7) Elencare in latino i verbi al perfetto indicativo delle righe 1-3: PETIIT,
PROROGAVIT,ADIUNXIT, RESPONDIT
(8) Indicare l’infinito presente della forma verbale fit (riga 4): FIERI
(9) Che tipo di aggettivo è cuiusdam (riga 6)? INDEFINITO
(10) Trascrivere l’espressione latina che indica le conseguenze del colpo subìto (righe 6-7): CUM
VULNERIS DOLOR CRESCERET ET CRUS PAULATIM OBTORPUISSSET
(11) Che caso è Iovis? (riga 7) GENITIVO
(12) Che tipo di proposizione introduce num (riga 9)? INTERROGATIVA INDIRETTA
(13) Che tipo di accusativo è virum egregium dignumque… (riga 11)? ACC. ESCLAMATIVO
(14) Da che forma verbale latina dipende la frase cui appartiene praestitisse (riga 13)?
RECORDATUS
(15) Trascrivere gli avverbi della riga 12: QUONDAM
(16-17) Qual è il soggetto di praestitisse della riga 13? SE
Qual è il suo complemento oggetto? NIHIL
(18) Indicare il significato italiano di merito (riga 13): A BUON DIRITTO, MERITATAMENTE
(19) Indicare il presente indicativo, I pers. sing. del verbo edidit (riga 13): EDO
(20) In quale circostanza sono pronunciate le parole di Tito? (riportare l’espressione latina)
SUPER CENAM
PARADIGMI
disco, DISCIS, DIDICI, XXXX, discere
CONSTRUO, CONSTRUIS, construxi, CONSTRUCTUM, CONSTRUERE
expello, EXPELLIS, EXPULI, EXPULSUM, expellere
FRASI
(1) In veterum libris servatum est eo die Alexandrum Macedonem _________ (Nei libri degli
antichi si attesta che in quel giorno nacque Alessandro il Macedone).
o nascuisse o natum esse o nascisse o natus fuisse
(2) Socratis uxorem, quae Xantippe vocabatur, ______________ dicunt fuisse (Dicono che la
moglie di Socrate, di nome Santippe, fosse insolente).
o petulans o petulantem o petulans fuisse o petulantem esse
(3) Socrates dicebat se, hanc mulierem cum perpeteretur, insuescere petulantiam aliorum ________
ferre (Socrate diceva che, sopportando la donna, si abituava a sopportare più facilmente l’insolenza
degli altri).
o magis faciliter o tantum facilius o facilius o magis facilius
(4) Hortensius, cum admodum iuvenis in foro dicere _____________, celeriter ad maiores causas
progressus est (Ortensio, avendo iniziato a parlare nel foro quando era molto giovane, velocemente
giunse a trattare cause di maggiore importanza).
o incepisset o oriretur o incipere o inceptus
(5) Oravit ut sibi ____________ (Ci pregò che gli recassimo aiuto).
o subvenimus o subveniremur o subveniremus o subveniamus
(6) In vulneribus medicus ante omnia scire debet quae insanabilia ______ (Nelle ferite il medico
deve sapere per prima cosa quali siano inguaribili).
o sunt o fuerunt o fiunt o sint
(7) Huic tanta moderatio fuit ut primum dux adversus Carthaginienses, mox rex ____________
(Costui ebbe tanto senso della misura che prima fu creato comandante contro i Cartaginesi, poi re).
o creatus sit o creatus est o creatus fuit o creaverunt
(8) Ei puerulo in ludo ___________ magister tabulam eripuit (A lui, mentre da fanciullo imparava a
scuola, il maestro strappò la tavoletta).
o cum discet o discendo o dum discet o discenti
(9) Is Iugurtham _______________________ vicit (Costui vinse Giugurta in numerose battaglie).
o compluribus proeliis o per multis proeliis o a multis proeliis o cum multo proelio
(10) Tarentinis bellum indictum est, quia legatis Romanorum iniurias fecisse _______________ (Si
dichiarò guerra ai Tarentini perché si diceva che avessero arrecato oltraggio agli ambasciatori dei
Romani).
o dicebat o dicebantur o dicere o se diceretur
(11) Pyrrhus dixit se totius orbis dominum esse potuisse, si tales _______________ sorte milites
(Pirro esclamò che sarebbe potuto essere signore di tutto il mondo, se avesse avuto in sorte dei
soldati così!).
o habuisse o haberetur o habuissent o habuisset
(12) Pyrrhus Campaniam ___________________ (Pirro devastò la Campania).
o populatus est o populatam est o populavit o populavisset
(13) Nunc de Saturni templo pauca mihi ____________________ (Ora debbo riferire qualche
notizia circa il tempio di Saturno).
o referta sunt o debeo referri o debeo rettulisse o referenda sunt
(14) Alexander, simul ac conspexit hostem, non ________________________________
(Alessandro, non appena vide il nemico, non esitò ad attaccare battaglia).
o haesit confligere o dubitavit quin confligerent o dubitavit proelium committere o haesit profligare
(15) Thales Milesius dixit _______ esse mentem quae cuncta formavisset. (Talete di Mileto disse
che dio era la mente che diede forma a tutte le cose).
o deum quandam o deum quondam o deum ullum o deum
Scarica