Liceo scientifico Marie Curie, Meda Anno scolastico 2014/15 Prof

annuncio pubblicitario
Liceo scientifico Marie Curie, Meda
Anno scolastico 2014/15
Prof. Cerrato Sara
Classe II DS
Materia: Lingua e cultura latina
Programma effettivamente svolto
Contenuti disciplinari:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
Ripasso e consolidamento delle nozioni morfosintattiche proposte nella classe prima
Modo congiuntivo e usi
I gradi dell’aggettivo qualificativo
Comparativi e secondo termine di paragone
Superlativo e complemento partitivo
Forme anomale comparativi
Formazione e comparazione avverbi di modo
Le funzioni di cum (preposizione e congiunzione)
Dativo di vantaggio
Il congiuntivo perfetto e piuccheperfetto attivo e passivo
Proposizione finale
Proposizione completiva volitiva
Proposizione completiva di fatto
Proposizione consecutiva
Costrutto del Cum narrativo
Preposizioni interrogative dirette e indirette
Verbi deponenti
Verbi semideponenti
Costrutto dell’ablativo assoluto
Pronomi (e aggettivi, ove esistenti):
- Personali
- Riflessivi
- Possessivi
- Dimostrativi
- Determinativi
- Relativi e relativi indefiniti
- Interrogativi
- Indefiniti
Proposizioni relative proprie e improprie
Uso dell’imperativo presente e futuro
Proposizione infinitiva
Proposizione dichiarativa
Proposizione dichiarativa introdotta da quod
Uso del congiuntivo esortativo
Verbo sum e composti
Verbo fero e suoi composti
Volo, nolo, malo
Verbo eo e suoi composti
31. Coniugazione perifrastica attiva
32. I numerali cardinali, ordinali, distributivi e gli avverbi numerali
33. Complementi di estensione, distanza, età,
Non sono stati ancora affrontati i seguenti temi:
34. Uso del gerundio e del gerundivo
35. Coniugazione perifrastica passiva
36. Edo e i verbi difettivi
37. Il periodo ipotetico
STRUMENTI UTILIZZATI
Tantucci Roncoroni, Latino a scuola, latino a casa (grammatica + vol 1 - 2) Poseidonia Scuola
Materiale vario
Meda, 6 giugno 2012
L’insegnante
Gli studenti
Lavoro estivo Latino, classe II DS
Per tutti


Ripasso del programma svolto (soprattutto le unità 30 – 31 – 32)
esercizi
Dal libro di testo, vol 1

Pag 431 n° 12, Pag 432 n° 13, Pag 438 n° 12, Pag 464 n° 24
Dal libro di testo, vol 2


pag 192 n°5 Pag 194 n°13, Pag 201 n° 19, Pag. 202 n° 20
due versioni tra quelle riportate qui sotto
Integrazione per studenti con debito (o con aiuto in latino)
N. B. L’ESAME SARA’ COSTITUITO DA UNA PROVA SCRITTA DI DUE ORE E DA UN SUCCESSIVO COLLOQUIO
ORALE CHE PARTIRA’ DALLA CORREZIONE DEL COMPITO SCRITTO


ripassare il programma svolto
esercizi (quelli già indicati sopra, più i seguenti. Delle versioni aggiuntive dovrà essere
presentata, in forma scritta, anche l’analisi del periodo).
N.B. Le versioni svolte (più l’analisi, per le versioni aggiuntive) dovranno essere inviate
all’insegnante in diverse mail. Primo invio entro il 30 giugno, secondo entro il 31 luglio, terzo
entro il 25 agosto).
Versione 1
Carriera del futuro imperatore Vespasiano
(ripasso aggettivi e pronomi dimostrativi, indefiniti, diatesi attiva, passiva e deponente, proposizione
temporale, consecutiva)
Vespasianus natus est in Sabinis quinquennio antequam Augustus excederet; educatus sub paternā aviā
Tertulla et aviae memoriam tanto opere dilexit, ut sollemnibus ac festis diebus pocillo quoque eius argenteo
potare perseveraverit. Tribunatum militum in Thraciā meruit; quaestor Cretam et Cyrenas provinciam sorte
cepit; aedilitatis ac mox praeturae candidatus, illam non sine repulsā vix adeptus est. Praetor ludos
extraordinarios pro victoriā eius Germanicā depoposcit. Flaviam Domitillam duxit uxorem ex hac liberos tulit
Titum et Domitianum et Domitillam. Uxori ac filiae superstes fuit atque utramque adhuc privatus amisit. Post
uxoris excessum Caenidem, Antoniae libertam, dilectam quondam sibi revocavit in contubernium habuitque
etiam imperator paene iustae uxoris loco. A Claudio principe legatus legionis in Germaniam missus est; inde
in Britanniam translatus tricies cum hoste conflixit. Duas validissimas gentes superque vigenti oppida et
insulam Vectem Britanniae proximam in dicionem redegit. Quare triumphalia ornamenta accepit.
Da Svetonio
Versione 2
Cesare, dopo la vittoria sui Pompeiani, ordina di sfruttare la fortuna
(comparativi, pronomi relativi; diatesi attiva, passiva e deponente; proposizione finale, relativa, infinitiva,
concessiva; participio congiunto)
Caesar, Pompeianis ex fuga intra vallum compulsis, nullum spatium perterritis dari oportēre existimans,
milites cohortatus est, ut beneficio fortunae uterentur castraque oppugnarent. Qui etsi magno aestu fatigati
(nam ad meridiem res erat perducta), tamen ad omnem laborem animo parati imperio paruerunt. Castra a
cohortibus industrie defendebantur, multo etiam acrius a Thracibus barbarisque auxiliis. Nam milites qui
refugerant acie, et animo perterriti et lassitudine confecti, magis de reliquā fugā quam de castrorum
defensione cogitabant. Neque vero diutius, qui in vallo constiterant, multitudinem telorum sustinēre
potuerunt, sed confecti vulneribus locum reliquerunt, protinusque omnes in altissimos montes, qui ad castra
pertinebant, confugerunt.
(Cesare)
Versione 3.
La morte di Annibale
Proposizione consecutiva, cum narrativo, infinitiva
Accidit casu ut legati Prusiae Romae apud T. Quintium Flamininum cenarent, atque ibi de Hannibale mentione
facta ex iis unus diceret eum in Prusiae regnum esse. Id postero die Flamininus senatui nuntiavit. Patres
conscripti, quia Hannibale vivo numquam se sine insidiis fore existimabant, legatos in Bithyniam miserunt, in
his Flamininum, a rege petiturum, ne inimicum suum secum haberet sibique dederet. Hannibal uno loco se
tenebat, in castello, quod ei a rege datum erat muneri, idque sic aedificaverat ut in omnibus partibus aedificii
exitus haberet. Postquam huc Romanorum legati venerant ac multitudine domum eius circumdederant, puer
ab ianua prospiciens Hannibali dixit plures praeter consuetudinem armatos apparere. Ille imperavit ei, ut
omnes fores aedificii circumiret ac propere sibi nuntiaret, num (se) eodem modo undique obsideretur. Cum
puer omnes exitus occupatos ostendit, sensit id non fortuito accidisse, sed se peti et tempus esse sibi e vita
decedere. Itaque memor pristinarum virtutum venenum, quod semper secum habere consuerat, sumpsit.
(da Cornelio Nepote)
Versione 4
Lucrezia, esempio di virtù (I)
Cum narrativo, usi participio
Ardeam Rutuli habebant, gens in ea regione atque in ea aetate divitiis prepollens; eaque ipsa causa belli fuit,
quod rex Romanus, exhaustus magnificentia publicorum operum, praeda delenire popularium animos
studebat, regno infestos. Romani primo impetu Ardeam capere temptaverunt, sed, ubi id parum processit,
obsidione munitionibusque hostes premere inceperunt. In his stativis, ut evenit longo magis quam acri bello,
satis liberi commeatus erant; regii quidem iuvenes interdum otium conviviis comisationibusque inter se
terebant. Cum hi potarent apud Sex. Tarquinium, ubi et Collatinus cenabat, incidit de uxoribus mentio. Suam
quisque laudare miris modi incepit. Inde cum certamen accensus esset, Collatinus dixit paucis horis quidem
esse notum posse Lucretiam suam ceteris mulieribus praestare.
(da Livio)
Versione 5
Lucrezia, esempio di virtù (II)
Cum narrativo, interrogativa diretta, relativa, usi participio, nesso relativo
“Quin conscendimus equos invisimusque praesentes nostrarum uxorum ingenia?” dixit Collatinus. “Age
sane” omnes respondent et, citatis equis, Romam avolant. Quo cum primis tenebris pervenissent, pergunt
inde Collatiam, ubi inveniunt Lucretiam haudquaquam ut regias nurus, quas viderant tempus terentes in
convivio luxuque cum aequalibus, sed nocte sera deditam lanae inter lucubrantes ancillas sedentem.
Muliebris certaminis laus penes Lucretiam fuit. Adveniens vir Tarquiniique benigne excepti sunt; victor
maritus comiter invitat regios iuvenes. Ibi Sex. Tarquinium mala libido cepit: cum Lucretiae forma tum
spectata castitas incitavit ut eam violaret.
(da Livio)
Scarica